Tất cả các phần của quả dừa và cây dừa đều có thể được sử dụng. Dừa còn là loại cây cho quả tương đối nhiều (tới 75 quả mỗi năm); vì thế nó có giá trị kinh tế đáng kể. Tên gọi của dừa trong tiếng Phan là kalpa vriksha, có thể dịch thành "cây đem lại mọi thứ cần thiết cho cuộc sống". Trong tiếng Mã Lai, dừa được gọi là pokok seribu guna tức là "cây có cả ngàn công dụng". Tại Philippines dừa được gọi là "Cây của sự sống".
Tại Việt Nam, dừa được trồng nhiều ở nhiều nơi từ Bắc chí Nam, nhất là các vùng duyên hải. Tỉnh Bến Tre có diện tích trồng dừa lớn nhất cả nước, được mệnh danh là "xứ dừa". Cây dừa đã trở thành biếu tượng tại đây.
1. Khả năng cho trái của cây dừa:
Nếu áp dụng tốt các khâu kỹ thuật trồng dừa thì, cây dừa có thể cho sản lượng tối đa:
- Đối với các giống dừa lấy dầu có thể cho từ 120 - 150 trái/cây/năm.
- Đối với dừa uống nước có thể cho trái từ 150 - 200 trái/cây/năm
2. Giá trị đa dạng của dừa
Có nhiều mặt hàng dừa trên thị trường như: Dừa nguyên trái, copra, dầu dừa (trích từ copra hay cơm dừa tươi), bánh dầu dừa, xơ dừa, mụn dừa, than hoạt tính… Nhiều sản phẩm khác có sự tham gia của dừa như: kẹo dừa, bánh nhân dừa, xà phòng, nhũ dầu, chất trải, nhà cửa, vật dụng gia đình…
- Vỏ dừa dùng làm chất đốt, lấy xơ dừa, mụn dừa. Xơ dừa kháng lại sự tấn công của vi khuẩn và nấm nên được dùng làm nệm, thảm, dây thừng… mụn dừa dùng làm phân hữu cơ, môi trường giâm cây con…
- Gỗ dừa dùng để xây dựng nhà cửa, làm vật dụng trong gia đình, đồ thủ công mỹ nghệ.
- Nước dừa tươi (khoảng 7 tháng) là nước giải khát rất tốt, rất nhiều chất dinh dưỡng, được dùng trong trường hợp bị bệnh đường ruột, tiêu chảy, mữa để chống mất nước. Nước dừa tươi còn dùng làm môi trường nuôi cấy mô vì có chứa chất điều hòa sinh trưởng và nó cũng là nguyên liệu rẻ tiền để bảo quản hoa tươi… Cơm dừa tươi còn dùng để ăn tươi.
- Gáo dừa dùng để làm hàng thủ công mỹ nghệ, vật dụng trong gia đình, làm than hoạt tính. Bột gáo dừa (300 mesh) được dùng nhiều trong kỹ nghệ hữu cơ.
- Mo dừa chưa nở có thể lấy nhựa cho lên men làm nước giải khát rất ngon và bổ, hoặc chưng cất lấy rượu, hay để thay thế men làm bánh mì…
- Lá dừa dùng để lợp nhà, làm vách, phên, đan giỏ, chổi…
- Thân dừa dùng làm vật liệu xây dựng, đồ thủ công mỹ nghệ…
3. Giá trị dinh dưỡng của dừa
Giá trị năng lượng của nước dừa tươi là 17,4 calo/100 g. Carbohydate trong nước dừa chiếm 4%, khoáng chiếm 0,4%. Ngoài ra trong nước dừa còn những dưỡng chất khác rất tốt cho người sử dụng:
Thành phần của nước dừa tươi:
| Thành phần | % trọng lượng |
| Nước | 95,5 |
| Carbohydrate | 4,0 |
| Chất khoáng | 0,4 |
| Protein | 0,1 |
| Chất béo | 0,1 |
| Sắt | 0,05 |
| Ca | 0,02 |
| Phosphorus | 0,01 |
4 Yêu cầu điều kiện môi trường
Khí hậu: Điều kiện nhiệt độ tối hảo cho dừa sinh trưởng phát triển dao động trong khoảng 24-30oC. Ẩm độ thích hợp cho dừa là từ 70-90%, thấp hơn 60% dừa thường hay bị rụng trái non hay beo đít trái. (Hình 2). Dừa cần nhiều ánh sáng, trồng dầy hay trồng dưới tán cây, dừa thiếu ánh sáng vương cao, lâu cho trái và trái ít. Điều kiện khí hậu của ĐBSCL thích hợp cho dừa phát triển quanh năm, cho năng suất và chất lượng cao.
Đất: Ở ĐBSCL, dừa mọc tốt và có năng suất cao nhất trên đất phù sa, cũng cho năng suất cao trên những loại đất khác, trừ đất phèn nặng. Tuy nhiên, đất thịt phù sa có ẩm độ đất thích hợp và thoát nước tốt rất phù hợp cho dừa phát triển (Hình 3a). Ở đất có độ mặn 1 phần ngàn dừa phát triển rất tốt. Mặc dù dừa kháng mặn nhưng cũng bị thiệt hại ở đất mặn nhiều (Hình 3 b). Vùng nước ngọt hoặc lợ có độ mặn từ 1-10 phần ngàn dừa đều mọc tốt. pH đất thích hợp nhất cho dừa là từ 6-7.
5. Một số giống dừa phổ biến
Dừa có 2 nhóm chính: nhóm dừa cao là nhóm dừa chủ yếu để lấy dầu và các sản phẩm chế biến nông nghiệp; nhóm dừa lùn là nhóm chủ yếu để uống nước. Mỗi nhóm dừa có nhiều giống. Dưới đây xin giới thiệu một số giống phổ biến, gồm:
Dừa lấy dầu: Ở Bến Tre, nhờ điều kiện thổ nhưỡng và thiên nhiên ưu đãi với 3 vùng sinh thái đặc trưng là ngọt, lợ và mặn, trong đó vùng nước lợ là vùng có chất lượng dầu và cơm dừa cao nhất. Dừa lấy dầu, có: Dừa Ta xanh và Ta vàng, Dừa Dâu xanh và Dâu vàng.
Dừa uống nước: Dừa uống nước thuộc nhóm dừa lùn, cho trái sớm, năng suất cao, số trái trên quày nhiều, nước có vị ngọt thanh, như: Dừa Xiêm xanh, Dừa Xiêm lục, Dừa Xiêm Lửa, Dừa Xiêm xanh ruột hồng, Dừa Tam Quan và đặc biệt có 2 loại dừa có giá trị kinh tế cao là: Dừa dứa và Dừa sáp.
