Cây dừa không chỉ giúp xoá tan bóng đêm nghèo khó ở nông thôn, mà còn làm rạng rỡ xứ sở dừa với số du khách trong ngoài nước tăng lên hàng năm và từ xa xôi vạn dặm người ta vẫn biết đến chỉ dẫn địa lý rất ngọn ngành - Dừa Bến Tre.
Ở quê hương ấy không chỉ nổi tiếng với cây dừa, nó còn sinh ra những người con ưu tú của Dân tộc, những bậc kỳ tài của đất nước: Cụ Phan Thanh Giản, Ông Pétrus Ký, ông Ca Văn Thỉnh, Bà Nguyễn Thị Định.... Còn đó nấm mồ của những Danh nhân, chí sĩ như Cụ Võ Trường Toản, Cụ Nguyễn Đình Chiểu cả đời không màng danh lợi mà chỉ lo nỗi lo cho dân, cho nước.
Không còn xa nữa những rặng dừa bạt ngàn chuyên canh năng suất, chất lượng cao. Không còn xa nữa, hễ nhắc tới Bến Tre là nhắc tới thịnh vượng và sự yêu mến thiên nhiên bắt nguồn từ tình yêu sâu đậm với cây dừa từ thuở ấu thơ. Không còn xa nữa một chiến lược quốc gia cho cây dừa - như một bức tranh ngày càng rõ nét sau mỗi kỳ Lễ hội dành riêng cho "Nàng" dừa quê tôi.
Và hôm nay, những người con xứ dừa luôn đang hừng hực khí thế học tập, thi đua cống hiến cho đất nước, tô đẹp cho quê hương mình bằng những sản phẩm từ dừa tinh tuý với tinh thần đuốc lá dừa - Đồng khởi năm xưa.
Sản xuất giúp đời
Ông Đỗ Thành Thưởng - cả đời đam mê cây dừa
Ông Tám Thưởng được tổ chức Hiệp hội Dừa Châu Á - Thái Bình Dương trao giải thưởng Người trồng dừa giỏi nhất Việt Nam và được Viện Tài nguyên Di truyền Thực vật quốc tế cùng Ngân hàng Phát triển Châu Á và Mạng lưới tài nguyên di truyền cây dừa thế giới cấp bằng công nhận là Nông dân tiêu biểu của phong trào trồng cây xanh nông nghiệp Việt Nam. Năm 2010 vừa qua, ông được Ban chỉ đạo Diễn đàn hợp tác kinh tế ĐBSCL khen thưởng là người đã có công "Đóng góp tích cực vì sự phát triển bền vững của đồng bằng sông Cửu Long".
Ông Tám Thưởng là người đam mê, gắn bó đời mình với cây dừa, ông dày công sưu tầm nhiều giống dừa lạ, chất lượng về trồng trên mảnh vườn rộng 2,5 hecta của gia đình, vườn dừa của ông hiện có trên 20 giống dừa các loại như: dừa ta xanh, dừa ta vàng, dừa ta đỏ, dừa dâu xanh, dừa dâu vàng, dừa dâu đỏ; dừa núm, dừa dâu, dừa dứa, dừa sọc...
Khoảng năm 1994, Viện nghiên cứu Dầu và cây có dầu đã tìm đến và hợp tác với ông trồng thử nghiệm một số giống dừa lai. Ông được giao 60 trái dừa giống PB121 (giống dừa lai giữa dừa cao Tây Phi và dừa lùn Malaysia) và được cán bộ của viện hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và bón phân cho dừa. Các giống dừa này sau 3 năm trồng đã cho năng suất rất cao, bình quân 140 - 150 trái mỗi năm.
Ông Tám Thưởng nói: "Thị trường luôn biến động, người nông dân trồng cây gì cũng phải có sự tính toán, đầu tư chăm sóc hợp lý để đạt năng suất cao, ổn định mới đem về giá trị kinh tế cao. Đặc biệt, nông dân phải biết kiên trì, giữ lấy thành quả của mình dù đôi lúc không được như mong muốn, nếu cứ thay đổi liên tục, sẽ khó đạt hiệu quả cao. Như tôi, cả đời tôi gắn bó với cây dừa nên cuộc sống gia đình luôn ổn định".
Ông đang làm 1000 cây dừa giống cho Trường sa.
Người tạo nhiều giống dừa cho Bến Tre
Chị Nguyễn Thị Lệ Thuỷ - Người tạo nhiều giống dừa cho Bến Tre
và xây dựng thương hiệu dừa Đồng Gò
Mặc dù đến hôm nay chị không còn phụ trách Trung tâm Dừa Đồng Gò, nơi chuyến nghiên cứu về dừa. Nhưng chị Nguyễn Thị Lệ Thuỷ* vẫn còn nghiên cứu và đam mê cây dừa. Xin nhắc về trước đây lúc còn đương nhiệm, những cột mốc quan trọng của chị với thương hiệu dừa Đồng Gò:
- Được học thạc sĩ chuyên ngành dừa tại Philippin;
- Lai tạo nhiều giống dừa lai mới trên tập đoàn giống dừa đang bảo tồn tại Trung tâm Dừa Đồng Gò và sưu tầm, chọn lọc, phục tráng các giống dừa địa phương. Trong đó, đã phát hiện, sưu tập, phục tráng và nhân rộng giống dừa Xiêm Lục ra hoa sớm nhất - 18 tháng sau khi trồng;
- Là chuyên gia của COGENT và từng đến Đại học Colima (Mexico) nghiên cứu giúp họ đưa ra giải pháp cải thiện ngành công nghiệp dừa Mexico.
- Xây dựng Trung tâm Dừa Đồng Gò từ 60 ha đất gò cằn, gò cỗi, thiếu nước, nhiễm phèn... và từ đây chị là người khai sinh, xây dựng lý lịch và tạo ra tên tuổi cho bộ giống dừa đang sưu tập. Qua các đặc tính tốt của từng giống chị đã nghiên cứu kết hợp để tạo ra nhiều giống dừa cho Bến Tre nhất.
(PTT)
Theo Sách "Câu chuyện cây dừa" do Công ty PN Tri Nhân thực hiện vàphát hành trong Lễ hội Dừa Bến Tre lần thứ IV - năm 2015.
* ThS. Nguyễn Thị Lệ Thủy - hiện là Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư tỉnh Bến Tre
- Phó Chủ tịch Hiệp hội Dừa Bến Tre
