Tài liệu: “Kỹ thuật trồng dừa đạt hiệu qủa cao” – Phần III
Cây dừa có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất là vào đầu mùa mưa. Cần lưu ý, cây dừa con bị ngập nước hay bị khô đều kém phát triển hoặc chết.
Kỹ thuật trồng dừa
1. Trồng dừa trên vườn mới.
1.1. Chuẩn bị đất và tính khoảng cách để trồng:
- Trừ đất giồng, còn lại phải lên liếp sẵn, như đã nêu ở phần I. Dọn bớt cỏ cho thông thoáng.
- Khoảng cách trồng giữa hai cây dừa tính theo chiều dọc như sau:
- Nếu là bờ đơn, nên trồng một hàng ở giữa. Nếu là bờ đôi, nên trồng hai hàng, mỗi hàng cách mương ít nhất 1,5m. Có thể trồng so le hay vuông góc, nhưng cần xem hướng mặt trời để sao cho cây nào cũng nhận được ánh nắng tối đa, tránh để cây nầy che bóng qua cây khác.
- Trước khi trồng, nên đo và cắm cọc làm dấu nơi sẽ trồng mỗi cây dừa con theo khoảng cách như đã hướng dẫn trên. Sau đó, đào hố trồng mỗi cạnh 6 tấc, sâu 6 tấc. Trộn đất xốp với phân hữu cơ bón lót lớp đáy trước khi trồng ít nhất một tuần, nếu đất có phèn, thì bón thêm vôi và lân, số lượng phân lót tính theo kg như sau:
1.2 Kỹ thuật trồng
Khi trồng, phải đặt cây dừa con thẳng đứng, hướng đầu trái dừa vào bên trong liếp, để rễ dừa có thể phát triển đều các phía, mặt trên của quả dừa ngang hoặc thấp hơn mặt liếp chừng 1 cm, trộn phân hữu cơ với đất nhuyễn ém chặt chung quanh, tránh để cây con bị gió lay sẽ khó bám rễ. Trồng xong thì tưới nước ngay, che nắng cho cây và đạy gốc. Khi dừa con đã mọc thêm 1 đọt non thì dỡ bớt lớp che cho đến khi cây con có lá thứ hai thì dỡ bỏ hẳn nhưng vẫn đạy gốc. Kịp thời trồng lại những cây bị chết hay bị bệnh.
Lưu ý: Nên bứng dừa con từ liếp ươm vào sáng sớm hoặc chiều mát và phải dùng xẻng bén, chừa rễ dài khoảng 10 hoặc 15 phân, dùng dao hay kéo bén cắt bỏ những đoạn rễ bị giập và phải trồng ngay, không để quá 2 ngày. Tuyệt đối không dùng sức để nhổ cây dừa con, vì sẽ làm đứt rễ và củ hủ. Nếu cây con được ươm trong bầu, thì phải rạch tháo nhẹ bầu ra và đặt xuống hố, không để vỡ bầu. Nếu chuyên chở đi xa, phải che nắng, phun nước và hạn chế rung lắc. Tùy theo mùa, sau khi trồng phải bảo đảm đủ độ ẩm cho cây phát triển bình thường, nhưng cũng không để cây con bị úng.
Đối với bà con không tự ươm giống để trồng, thì nên đến những trại dừa giống có uy tín để mua hoặc đặt làm giống theo yêu cầu của mình. Dừa giống phải có tem nhãn và phải có hóa đơn, để bảo đảm trách nhiệm của người bán giống cho đến khi dừa cho trái. Tuyệt đối không mua và trồng những cây giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc vì nếu mua nhằm giống không tốt, sẽ gây tác hại rất lớn về sau.
2. Trồng dừa trên vườn cũ.
Nếu bà con muốn bỏ những cây trồng đang có trên vườn cũ (gồm vườn dừa đã già cỗi và các loại cây trồng khác), để trồng dừa, thì những kỹ thuật cơ bản cũng giống như đối với vườn mới như đã nêu trên. Nhưng có thể xử lý vườn cũ theo hai cách sau đây :
Một là, cây dừa con được trồng chen giữa những cây có sẵn của vườn cũ (nhiều người gọi đây là cách trồng lòn). Sau khi trồng lòn 2 năm đối với dừa công nghiệp, và 1 năm đối với dừa uống nước phải đốn bỏ cây cũ, để những cây dừa con có đủ ánh sáng, cho trái sớm. Nếu để vườn cũ kéo dài, hoặc chỉ trồng lòn mà không đốn bỏ vườn cũ, thì những cây dừa mới trồng sẽ bị thiếu nắng, èo uột, chậm có trái hoặc không có trái, hiệu quả rất kém.
Hai là, đối với số bà con có diện tích lớn, có vốn, thì nên đốn bỏ hẳn tất cả những cây cũ, hoặc lần lượt đốn từng khoảnh lớn để trồng lại, sẽ tốt hơn trồng lòn.
Để có thu nhập sau khi đốn bỏ vườn cũ, bà con nên trồng xen những cây ngắn ngày, nhưng không nên trồng những loại làm che khuất những cây dừa con.
* Đối với những vườn dừa đã trồng dày, năng suất trái thấp nhưng chưa có điều kiện để trồng lại, bà con nên mạnh dạn tỉa bỏ những cây ít trái hoặc không có trái, những chỗ quá dày, đồng thời áp dụng các kỹ thuật chăm sóc và trồng xen, cũng sẽ tạo được năng suất và hiệu quả tốt hơn.
Lưu ý: Cây dừa cần rất nhiều nắng và không chịu bị che khuất. Nếu đủ ánh sáng, nước và phân bón, cây dừa sẽ phát triển nhanh, tàu lá nhiều và to, mọc khít nhau, tán tròn đều, cho trái sớm, lâu cỗi, năng suất cao và bền. Ngược lại, nếu trồng dày hay trồng lòn không đúng cách, bị thiếu ánh sáng, cây dừa sẽ có ít lá, bẹ thưa và nhỏ, chậm có trái, năng suất kém và mau cỗi.
Nếu thực hiện đúng các biện pháp khoa học kỹ thuật đã nêu, thì các giống dừa uống nước sẽ có lưỡi mèo đầu tiên trong vòng 20 đến 24 tháng sau khi trồng, dừa công nghiệp sẽ có lưỡi mèo từ 36 đến 40 tháng sau khi trồng, cho hoa lợi sớm.
Nhưng để tránh lãng phí đất và tăng hiệu quả sản xuất, nên trồng xen hoặc nuôi xen trong vườn dừa ngay từ đầu với vật nuôi thích hợp với từng vùng như: trồng xen ca cao, chanh, bưởi, tắc, cỏ cho chăn nuôi, các loại rau, cây hoa cảnh...; nuôi xen gia súc, gia cầm, thủy sản... Việc trồng xen, nuôi xen trong vườn dừa là mô hình sản xuất tiên tiến, đã được nhiều nông dân áp dụng và đều đạt hiệu quả cao gấp nhiều lần so với trồng độc canh cây dừa. Bà con nên tham khảo và làm theo (sẽ có tài liệu hướng dẫn riêng về kỹ thuật trồng xen, nuôi xen trong vườn dừa).
HHD Bến Tre
