Diệu Hiền
Dừa Bến Tre
Bến Tre có nhiều lợi thế về phát triển nông nghiệp, giá trị tăng thêm ngành nông nghiệp chiếm hơn 44,3% tổng giá trị sản phẩm của tỉnh, được chuyển dịch theo hướng chuyên canh; xây dựng được các tổ hợp tác, hợp tác xã, bước đầu có sự liên kết, hợp tác giữa sản xuất – tiêu thụ theo chuỗi giá trị đối với một số cây trồng, vật nuôi có giá trị như dừa, bưởi, chôm chôm, nhãn, hoa kiểng, heo, bò và tôm biển. Nhiều mô hình sản xuất an toàn được chứng nhận GAP, sử dựng giống mới và ứng dụng khoa học công nghệ, tạo ra sản lượng hàng hóa lớn có chất lượng tốt, kích cỡ khá đồng đều phục vụ chế biến xuất khẩu và tiêu dùng nội địa. Đây là nhóm nông sản có lợi thế, được xác định là sản phẩm chủ lực của tỉnh, chiếm khoảng 54,2% giá trị sản xuất và 52,87% giá trị tăng thêm khu vực nông – lâm – thủy sản góp phần đáng kể vào tăng trưởng kinh tế chung của tỉnh.
Bưởi da xanh, đặc sản nổi tiếng của Bến Tre. (Ảnh: Diệu Hiền)
Tuy nhiên, việc xây dựng và hoàn thiện chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh còn nhiều hạn chế, mối liên kết giữa nông dân với nông dân để hình thành các hợp tác xã, tổ hợp tác, vùng sản xuất quy mô lớn chưa chặt chẽ, liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp và thực hiện liên kết sản xuất tiêu thụ theo nhu cầu thị trường, tình trạng “được mùa mất giá và được giá mất mùa” vẫn còn phổ biến, ảnh hưởng không ít đến thu nhập và đời sống của nông dân.
Trước thực trạng đó, theo Nghị quyết về xây dựng và hoàn thiện chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp chủ lực tỉnh Bến Tre giai đoạn 2016-2020 và định hướng đến năm 2025, tỉnh Bến Tre sẽ phát triển chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp bền vững nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, gia tăng thu nhập, cải thiện đời sống nông dân và thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, góp phần thực hiện thành công đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh trong tiến trình tham gia chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp toàn cầu.
Chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp theo hướng phát triển ổn định, bền vững đối với 8 sản phẩm chủ lực, có lợi thế cạnh tranh cao của tỉnh là dừa, bưởi da xanh, chôm chôm, nhãn, hoa kiểng, heo, bò và tôm biển.
Phân kỳ thực hiện từng giai đoạn gồm: Từ năm 2016-2018 nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện chuỗi giá trị nông sản gồm xây dựng thương hiệu, đề xuất và hoàn thiện chuỗi, hướng dẫn xây dựng và hình thành ít nhất 01 hợp tác xã kiểu mới cho mỗi sản phẩm tham gia chuỗi giá trị. Riêng đối với sản phẩm dừa, tập trung hướng dẫn, hoàn thiện chuỗi giá trị theo hướng phát triển bền vững, xây dựng thương hiệu “sản phẩm mạnh” và hình thành ít nhất 02 hợp tác xã kiểu mới.
Dừa là một trong những sản phẩm chủ lực hàng đầu của Bến Tre. (Ảnh: Diệu Hiền)
Từ năm 2019-2020 nâng cấp chuỗi giá trị và tổ chức nhân rộng. Hàng năm xây dựng và hình thành ít nhất 01 hợp tác xã kiểu mới cho mỗi sản phẩm tham gia chuỗi giá trị.
Định hướng giai đoạn 2021-2025 tiếp tục phát triển chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp đã hình thành theo hướng bền vững, tạo ra sản phẩm chất lượng cao, đẩy mạnh thị trường xuất khẩu và nhân rộng đối với một số sản phẩm nông nghiệp khác.
Để thực hiện đạt mục tiêu trên, tỉnh tập trung thực hiện các giải pháp chủ yếu như: Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nông dân về xu hướng tất yếu phát triển chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp và xu hướng tiêu dùng sạch để chủ động và tự giác liên kết, hợp tác nhằm không ngừng nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. Từng bước điều chỉnh hành vi tiêu dùng của người dân theo hướng ưu tiên sử dụng các sản phẩm hàng hóa có chứng nhận chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ, hàng hóa xanh sạch, thân thiện môi trường và có tham gia chuỗi giá trị sản phẩm.
Tổ chức, quản lý và điều hành sản xuất phù hợp. Trong đó, tập trung đầu tư nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật phục vụ sản xuất; đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới; tăng cường tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn GAP gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm và áp dụng có hiệu quả các biện pháp bảo quản sau thu hoạch. Bên cạnh đó, phát huy tốt vai trò hạt nhân của doanh nghiệp đầu ra trong việc kết nối giữa sản xuất với thị trường, chủ động liên kết với nông dân và tham gia vào chuỗi giá trị.
Song song đó, cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong việc nghiên cứu, hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ; tập trung huy động các nguồn lực phục vụ phát triển nông nghiệp; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
