Tổng quan thị trường dầu dừa, Bản tin 01/2025

Thị trường dầu dừa đã có những bước phát triển đáng kể trong năm 2024, nhờ sự thay đổi về khối lượng giao dịch, biến động giá và mô hình nhu cầu trên khắp các thị trường toàn cầu quan trọng. Dữ liệu xuất nhập khẩu, cùng với xu hướng giá, cho thấy sự tương tác giữa các hạn chế về nguồn cung, nhu cầu ngày càng tăng và các điều kiện thị trường biến đổi đã định hình nhiều năm.

Trên toàn cầu, bối cảnh xuất khẩu dầu dừa (CNO) cho thấy những xu hướng trái chiều. Philippines, một quốc gia lớn trên thị trường CNO, đã cho thấy sự tăng trưởng đáng kể về kim ngạch xuất khẩu. Từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2024, nước này đã xuất khẩu 1,35 triệu tấn CNO, tăng 31,3% so với cùng kỳ năm 2023, khi xuất khẩu đạt 926.538 tấn. Về giá trị, xuất khẩu tăng 12,5%, từ 1,41 tỷ USD lên 1,61 tỷ USD. Sự tăng trưởng này nhấn mạnh khả năng của Philippines trong việc tận dụng nhu cầu toàn cầu mạnh mẽ và duy trì sức cạnh tranh trên thị trường CNO.

Hình 1. Xuất khẩu dầu dừa từ Philippines, tháng 1-10 năm 2023/24

Nguồn: Cơ quan Thống kê Philippines

Trong khi đó, Indonesia, một nước xuất khẩu dầu cọ lớn khác, đã chứng kiến khối lượng xuất khẩu CNO giảm 9,0% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 11 năm 2024 so với cùng kỳ năm 2023, từ 663.644 tấn xuống còn 603.705 tấn. Mặc dù vậy, giá trị xuất khẩu vẫn tăng đáng kể 16,5%, phản ánh tác động của giá dầu thế giới tăng cao. Dầu hạt cọ (PKO), một loại dầu lauric chủ chốt khác, đã giảm nhẹ 0,5% về khối lượng xuất khẩu nhưng đạt mức tăng 17,7% về giá trị xuất khẩu, nhấn mạnh xu hướng giá trị gia tăng trên thị trường dầu lauric.

Biến động giá của CNO và PKO đặc biệt đáng chú ý trong năm 2024. Giá CNO khởi đầu năm ở mức 1.126 đô la Mỹ/tấn và tăng mạnh lên 1.949 đô la Mỹ/tấn vào tháng 12, đánh dấu mức tăng 73%. PKO cũng có xu hướng tương tự, tăng từ 978 đô la Mỹ/tấn vào tháng 1 lên 2.099 đô la Mỹ/tấn vào tháng 12, tăng đáng kể 115%. Sự tăng giá này rõ rệt nhất vào nửa cuối năm, do nguồn cung khan hiếm, nhu cầu mạnh mẽ và ảnh hưởng rộng rãi của các quy định về nhiên liệu sinh học tại các thị trường trọng điểm.

Tóm lại, thị trường dầu dừa năm 2024 đã chứng minh được khả năng phục hồi trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm và nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng. Bất chấp những thách thức, giá cao hơn đã thúc đẩy tăng trưởng doanh thu mạnh mẽ cho các nhà xuất khẩu, ngay cả khi khối lượng giảm. Sự phát triển năng động giữa CNO và PKO, cùng với việc tiếp tục chú trọng vào tính bền vững và chất lượng, định vị ngành dầu dừa tiếp tục giữ vị thế quan trọng trong bối cảnh dầu ăn và nhiên liệu sinh học toàn cầu. Khi điều kiện thị trường ổn định, các bên liên quan sẽ cần thích ứng với các xu hướng mới nổi và duy trì trọng tâm chiến lược vào các cơ hội mang lại giá trị.

Biểu đồ 2. Giá dầu Lauric,Tháng 1 năm 2020 – Tháng 12 năm 2024 (USD/tấn)

Một trong những diễn biến nổi bật trong năm 2024 là sự đảo ngược mối quan hệ giá lịch sử giữa CNO và PKO. Theo truyền thống, CNO được định giá cao hơn do giá trị cao trong các ứng dụng thực phẩm và mỹ phẩm. Tuy nhiên, đến tháng 11 năm 2024, PKO đã vượt qua CNO về giá, phản ánh tầm quan trọng ngày càng tăng của nó trong các ứng dụng nhiên liệu sinh học và công nghiệp. Sự thay đổi này làm nổi bật động lực thị trường đang thay đổi, nơi nhu cầu công nghiệp ngày càng định hình xu hướng giá.

Nhu cầu nhập khẩu tại các thị trường trọng điểm tiếp tục hỗ trợ giá CNO. Tại Liên minh Châu Âu (EU28), khối lượng nhập khẩu CNO tăng 1,5% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024, cùng với mức tăng 6,2% về giá trị nhập khẩu. Ngược lại, nhập khẩu PKO vào EU28 giảm 3,2% về khối lượng và 5,9% về giá trị, cho thấy sự biến động trong sở thích của thị trường. Tại Hoa Kỳ, thị trường CNO chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, với lượng nhập khẩu tăng 19,1% về khối lượng và 29,3% về giá trị trong giai đoạn tháng 1-10 năm 2024, do nhu cầu mạnh mẽ đối với dầu cao cấp và bền vững.

Bảng 1. Xuất khẩu dầu Lauric từ Indonesia

Nguồn: BPS-Statistics Indonesia

Bảng 2. Nhập khẩu dầu Lauric của Liên minh Châu Âu (EU28)

Nguồn: ITC

Bảng 3. Lượng dầu Lauric nhập khẩu của Hoa Kỳ

Nguồn: Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ, Ban Chỉ số Kinh tế

Nhìn về tương lai, triển vọng giá trong sáu tháng tới cho thấy xu hướng tăng có phần chững lại, mặc dù giá dự kiến vẫn ở mức cao. Sản lượng theo mùa tăng ở các nước xuất khẩu chính, cùng với điều kiện thời tiết thuận lợi, có thể giảm bớt hạn chế nguồn cung. Đối với CNO, giá dự kiến sẽ ổn định trong khoảng 1.750-1.900 USD/tấn vào giữa năm 2025, phản ánh sự cân bằng giữa nhu cầu ổn định và nguồn cung được cải thiện. Mặt khác, PKO có khả năng vẫn biến động, giao dịch trong khoảng 1.900-2.100 USD/tấn, được hỗ trợ bởi sự quan tâm bền vững từ các ngành công nghiệp và nhiên liệu sinh học.

Rủi ro đối với triển vọng này bao gồm khả năng gián đoạn thời tiết ở các khu vực sản xuất, những thay đổi chính sách ảnh hưởng đến quy định bắt buộc sử dụng nhiên liệu sinh học và những thay đổi trong điều kiện kinh tế toàn cầu. Ngược lại, sản lượng phục hồi nhanh hơn hoặc nhu cầu yếu hơn dự kiến có thể kìm hãm đà tăng giá.

Tóm lại, thị trường dầu dừa năm 2024 đã chứng minh được khả năng phục hồi trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm và nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng. Bất chấp những thách thức, giá cao hơn đã thúc đẩy tăng trưởng doanh thu mạnh mẽ cho các nhà xuất khẩu, ngay cả khi khối lượng giảm. Sự phát triển năng động giữa CNO và PKO, cùng với việc tiếp tục chú trọng vào tính bền vững và chất lượng, định vị ngành dầu dừa tiếp tục giữ vị thế quan trọng trong bối cảnh dầu ăn và nhiên liệu sinh học toàn cầu. Khi điều kiện thị trường ổn định, các bên liên quan sẽ cần thích ứng với các xu hướng mới nổi và duy trì trọng tâm chiến lược vào các cơ hội mang lại giá trị.

Nguồn: được dịch từ bản tin” The COCOMMUNITY, VOL. LIV NO.1, January 2025”